مراکز غیرمجاز درمانی، مراکز غیرمجاز نظافت خانه، مراکز غیرمجاز فروش دارو و ارز، مراکز غیرمجاز پرستاری از کودک و سالمند، مراکز غیرمجاز آموزشی، مراکز غیرمجاز ترک اعتیاد و مراکز غیرمجاز دیگری که در کشور فعالیت میکنند، گاهی تحدید میشوند اما بهنظر میرسد که ارادهای جدی برای از بین بردن این مراکز وجود ندارد.
این مراکز همه روزه برای فعالیتهایشان تبلیغ میکنند و به راحتی آنها را توسعه میدهند بیآنکه حتی ذرهای نگرانی بهخود راه دهند که مبادا دامنه فعالیتشان برچیده شود.
مردم بیپناه ماندهاند
اگر جزو گروه چند درصدی دارای نفوذ و قدرت باشید مسلما برای حل مشکلاتتان راههای میانبر و راحتی دارید و اصلا گذرتان به این آگهیها نمیافتد و شاید حتی درد دل مردم هم به گوشتان نرسد.
به این ترتیب شاید نیازی هم نبینید که باید برای کنترل و مهار این مراکز غیرمجاز چارهای اساسی اندیشید، اما مسئله وقتی برایتان جدی میشود که در گروه کسانی قرار بگیرید که ناچارند برای حل بسیاری از مشکلاتشان به این گروهها مراجعه کنند و از آنها کمک بخواهند.
وقتی مرکزی در کشور فعالیت میکند و اتفاقا برای فعالیتش تبلیغ هم میکند و سردر ساختمانش هم تابلویی دارد و در ورودی، مجوزهای جورواجور نصب کرده، کدامیک از مراجعهکنندگان میتوانند تشخیص بدهند که این مرکز مجاز است یا غیرمجاز؟ اصلا تعیین تکلیف و صدور مجوز برای مراکز بر عهده مردم است؟ دولت بهعنوان متولی مردم چه نقشی دارد؟ نظارت یا نظاره؟ کسی مایل است که برای جلوگیری از پایمال شدن حقوق مردم برنامهای جدی برای کنترل این مراکز تدارک ببیند و به اجرا بگذارد؟ هزار مرکز غیرمجاز ترک اعتیاد چرا و چگونه فعالیت میکنند؟ مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی از فعالیت حدود هزار مرکز ترک اعتیاد غیرقانونی خبر داده است.
فرهاد اقطار، به خبرگزاری مهر گفت: تاکنون فقط برای 40 مرکز ترک اعتیاد مجوز صادر شده است. وی افزود: با توجه به اینکه بسیاری از کمپهای ترک اعتیاد معتادان بدون داشتن مجوز و همچنین استانداردهای لازم اقدام به فعالیت میکنند به همین دلیل سال گذشته دستورالعملی صادر و به اردوگاههای ترک اعتیاد معتادان ارسال کردیم که براساس آن، این مراکز ملزم شدند برای دریافت مجوز به سازمان مراجعه کنند.
به گفته اقطار، در تعدادی از استانها آمار کمپهای غیرقانونی به نیروی انتظامی اعلام شده تا این ارگان نسبت به تعطیلی آنها اقدام کند.
شاید از تبلیغات شروع شود
تبلیغاتی که از سوی مدعیان ترک اعتیاد منتشر میشود مردم را جذب میکند. بیاساس بودن برخی از این نوع تبلیغات نیز به یکی از مشکلات تبدیل شده است.
این تبلیغات هنگامی از سوی مردم با اقبال روبهرو شد که در تلویزیونهای فارسی زبان ماهوارهای پخش شد. از آنجا که سنجش و معیاری برای تبلیغ در تلویزیونهای ماهوارهای وضع نشده است این تبلیغات بدون نظارت، ضربه بیشتری به مردم میزند.
سال گذشته خبر از برخورد قضایی با تبلیغکنندگان در تلویزیونهای ماهوارهای از سوی دستگاه قضایی منتشر شد که سعید مرتضوی، دادستان عمومی و انقلاب تهران، گفته بود: اشخاصی که در ماهواره تبلیغ تجاری کرده یا به هر نحو علیه نظام جمهوری اسلامی فعالیت میکنند، به حبس محکوم میشوند.
به گفته او، اگر عمل این افراد مصداق بند 2 ماده 500 قانون مجازات اسلامی باشد جرم بوده و به یکسال حبس تعزیری محکوم خواهند شد.
متأسفانه برخی مطبوعات اقدام به درج آگهیهایی میکنند که خلاف قانون است و جرم محسوب میشود و باید گفت اگر مطبوعات آگاهانه نسبت به چاپ چنین آگهیهایی مبادرت کنند این عمل آنها جرم تلقی میشود و برخورد لازم اعمال خواهد شد.
حال باید منتظر بود و دید که از این پس مراکز غیرمجاز ترک اعتیاد اجازه خواهند داشت در تلویزیونهای ماهوارهای تبلیغ تجاری کنند یا نه؟
اطلاعرسانی، یک ابزار کوچک
سال 1386 سازمان بهزیستی فهرست مراکز ترک اعتیاد مجاز کشور را روی پایگاه اطلاعرسانیاش منتشر کرد.
مهدی عبدوس، معاون وقت پیشگیری و درمان اعتیاد بهزیستی کشور، همان موقع اعلام کرد که فهرست یاد شده بهتدریج تکمیل و روی پایگاه اطلاعرسانی سازمان بهزیستی قرار خواهد گرفت و به این ترتیب مردم در برابر صدمات احتمالی به هنگام درمان و ترک مصون خواهند شد.
اما بهنظر میرسد که این پایگاه برای حل مشکل مردم لازم است اما کافی نیست. شاهد این حرف هم میتواند شکایتهای پی در پی مردم نسبت به فریبهایی باشد که در مراجعه به مراکز ترک اعتیاد متحمل میشوند.
از آنجا که مشکلات بهوجود آمده در این باره را نمیتوان مشکل شخصی تلقی کرد، بنابراین نباید انتظار داشت که مردم برای پیگیری مشکلاتشان کار و زندگیشان را رها کنند و بهدنبال اثبات تخلف مراکز باشند.
اگر ارادهای هست
اگر ارادهای برای ساماندهی مراکز غیرمجاز فعال در کشور هست، بهتر است هر چه سریعتر نسبت به انجام آن اقدام کند.
اگر هم مسئولان کشورمان بیشتر از آن دسته کسانی هستند که دارای نفوذ و قدرتند به قسمی که تمامی مشکلاتشان را - البته اگر مشکلی داشته باشند- از راههای دیگر حل میکنند و نیاز به مراجعه به این مراکز ندارند و پای درددل مردم هم نمینشینند که بهتر است مردم هم انتظاری برای برخورد با این مراکز نداشته باشند.